Κατάδυση την νύχτα

Κατάδυση την νύχτα

Κείμενο, Μιχάλης Βενιός

Φωτογραφία, Μιχάλης Βενιός, Κώστας Λαδάς

Από όλες της μορφές κατάδυσης, αυτή που συναρπάζει τους περισσότερους δύτες είναι η νυχτερινή κατάδυση. Αυτό συμβαίνει γιατί το σκοτεινό περιβάλλον εξάπτει την φαντασία και το άγνωστο ανεβάζει την αδρεναλίνη. Στην παρθενική του κατάδυση, ο νυκτερινός δύτης με αναμμένο τον φακό στο χέρι, παρατηρεί τα μουντά και αδιάφορα φυτά και ανθόζωα που έβλεπε στις βουτιές του την ημέρα, να εμφανίζονται τώρα μπροστά του λαμπερά, με έντονα χρώματα, λουσμένα στο φώς του φακού. Κατά την διάρκεια της νύχτας, η ζωή στον βυθό αλλάζει και τα ψάρια που την ημέρα κρυβόντουσαν στις σχισμές των βράχων, βγαίνουν σε αναζήτηση τροφής. Κάθε λογής ψαράκια, έλκονται από τα φώτα του δύτη και γεμάτα περιέργεια τον πλησιάζουν για να τον περιεργαστούν. Τώρα, με όλα αυτά τα χρώματα, την ποικιλόμορφη και παιγνιδιάρικη παρέα γύρω του, η σκοτεινή θάλασσα, παύει για αυτόν να είναι τρομακτική. Μετά από πολλές βουτιές σε βραχώδεις ή αμμώδεις βυθούς με μονόπετρα και φυκιάδες, ο αρχάριος δύτης θα εξοικειωθεί με την νυχτερινή κατάδυση και θα μπορεί πλέον να περάσει στα ρηχά ναυάγια, εκεί όπου η σκοτεινή σιλουέτα και του πιό ασήμαντου ναυαγίου αποκτά μία άλλη, πιό μυστηριώδη και απόκοσμη διάσταση.

Πρότυπα και Τυποποίηση...

                                        

Πρότυπα και Τυποποίηση...

Κείμενο Φωτογραφία Μιχάλης Βενιός

Συνειδητά ή ασυνείδητα είτε το θέλουμε είτε όχι, τα πρότυπα είναι σημαντικά και με τον έναν ή τον άλλο τρόπο αυτά διαμορφώνουν την ζωή μας. 

Είτε βρισκόμαστε στις ανώτατες, ανώτερες ή χαμηλές θέσεις του οργανογράμματος μίας επιχείρησης ή μίας βιομηχανίας ή ενός οργανισμού. Είτε είμαστε επιχειρηματίες, βιομήχανοι, βιοτέχνες, υπάλληλοι ή αγρότες, όπως κάθε άλλος πολίτης, είμαστε όλοι μας καταναλωτές. Όταν βγαίνουμε στην αγορά, αυτό που αγοράζουμε, από όπου και να το προμηθευόμαστε, θέλουμε να καλύπτει όλες μας τις απαιτήσεις. Παρόλο που εμείς θεωρούμε αυτές τις απαιτήσεις δεδομένες, είναι απαραίτητο να τις γνωστοποιούμε και στον προμηθευτή μας. Για παράδειγμα, όταν πάω να αγοράσω ένα αδιάβροχο ρολόϊ, όσο ακριβό και αξιόπιστο και να είναι, αν δεν δηλώσω στον πωλητή ότι με αυτό σκοπεύω να καταδυθώ στα 30 μέτρα, όταν μετά την κατάδυση το ρολόϊ μοιάζει με ενυδρείο, δεν μπορώ να έχω την απαίτηση να μου το αλλάξει. Κυρίως όταν εγώ δεν γνωρίζω, ότι άλλο πράγμα είναι το αδιάβροχο και άλλο το στεγανό καταδυτικό ρολόϊ. Ωστόσο, αυτό που αναμφίβολα όλοι μας απαιτούμε, είναι όλα τα προϊόντα να κάνουν σωστά «την δουλειά τους». Δηλαδή να είναι ασφαλή, αξιόπιστα, αποδοτικά, και να είναι συμβατά με άλλα προϊόντα με τα οποία θα τα χρησιμοποιήσουμε. Για παράδειγμα, ένας Ιταλικός ρυθμιστής πίεσης με σπείρωμα DIN για 200 bar να ταιριάζει, να είναι συμβατός, με όλα τα κλείστρα DIN για 200 bar, είτε αυτά είναι κατασκευασμένα στην Γερμανία είτε είναι κατασκευασμένα στην Αμερική. Ωστόσο, οι περισσότεροι αγνοούμε, ότι αυτό που θεωρούμε αυτονόητο οφείλεται κατά κύριο λόγο στην τυποποίηση, στα πρότυπα. Στην πλειονότητα, εμείς σαν καταναλωτές, δεν μπορούμε να καταλάβουμε που ακριβώς βρίσκονται τα πρότυπα στα τυποποιημένα προϊόντα που προμηθευόμαστε και στις υπηρεσίες που μας παρέχονται. Δεν μπορούμε να καταλάβουμε ποιά είναι η σημασία των προτύπων στην βιομηχανική και οικονομική ανάπτυξη του πλανήτη. Είναι όμως απόλυτα βέβαιο, όλοι μας αισθανόμαστε τις επιπτώσεις που έχει η απουσία τους.

Ανέλκυση Αντικειμένων

 Ανέλκυση Αντικειμένων

Κείμενο, Μιχάλης Βενιός
Φωτογραφία, Κώστας Λαδάς

Κοινή διαπίστωση είναι πως η ανέλκυση είναι κάτι εξαιρετικά εύκολο. Έτσι απλά, δένεις ένα σάκο ή ένα μπαλόνι στο αντικείμενο που θέλεις να σηκώσεις. Γεμίζεις το μπαλόνι με αέρα και το αντικείμενο βγαίνει στην επιφάνεια. Ένας καθηγητής μου θυμάμαι, έλεγε πως όλα τα πράγματα με την πρώτη ματιά μοιάζουν να είναι απλά, όταν όμως τα παρατηρείς και τα αναλύεις, σύντομα αντιλαμβάνεσαι πόσο σύνθετα είναι στην πραγματικότητα. Ας μη πάμε μακριά, ας εξετάσουμε την χρήση της σημαδούρας DSMB. Όταν ο δύτης ετοιμάζεται να στείλει την σημαδούρα στην επιφάνεια, πρέπει να κρατάει το καρούλι της με το χέρι. Το καρούλι δεν πρέπει να είναι πιασμένο πουθενά, πρέπει να είναι ελεύθερο. Ο λόγος που δεν πρέπει να είναι αγκιστρωμένο πουθενά είναι για την περίπτωση που το καρούλι σταματήσει απότομα να περιστρέφεται. Καθώς η σημαδούρα ανεβαίνει προς την επιφάνεια, ο αέρας που βρίσκεται στο εσωτερικό της διαστέλλεται με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο όγκος της και η ταχύτητα της. Αν το καρούλι, είναι πιασμένο σε κάποιο κρίκο που βρίσκεται επάνω στον δύτη και ξαφνικά, για οποιοδήποτε λόγο φρακάρει, τότε αν η σημαδούρα δεν έχει φουσκώσει σωστά, ο δύτης κινδυνεύει σοβαρά να παρασυρθεί από αυτήν.

Κατάδυση και Επιστήμη

Κατάδυση και Επιστήμη

Κείμενο, Φωτογραφία Μιχάλης Βενιός

Είναι ένα ηλιόλουστο Κυριακάτικο πρωϊνό και δεν φυσάει καθόλου. Η πανέμορφη γαλάζια θάλασσα είναι «λάδι». Στην παραλία, ένα μεγάλο φουσκωτό, είναι φορτωμένο με τον καλοσυντηρημένο καταδυτικό εξοπλισμό της παρέας. Όλα είναι ιδανικά για μία ευχάριστη καταδυτική εκδρομή. Οι περισσότεροι, βλέπουν στην πιο πάνω περιγραφή, μια συνηθισμένη εικόνα η οποία δεν έχει τίποτα το εξαιρετικό, γιατί είναι κάτι που συμβαίνει σε πολλούς δύτες, σε όλο τον πλανήτη κάθε Κυριακή με καλό καιρό. Ωστόσο εκείνη την στιγμή που όλα είναι ιδανικά για μία κατάδυση, αμέτρητες απλές αλλά και εξαιρετικά περίπλοκες διαδικασίες βρίσκονται σε εξέλιξη και διαμορφώνουν τα πάντα γύρω μας. Άπειρες διαδικασίες, που ενώ γνωρίζουμε ότι συμβαίνουν, δεν τις αντιλαμβανόμαστε αλλά και όταν τις αντιλαμβανόμαστε δεν τους δίνουμε καθόλου σημασία. Έτσι είναι! Ο κάθε άνθρωπος, ο κάθε ένας από εμάς, ζει μέσα στην καθημερινότητα και απορροφάται από αυτήν, ανεξάρτητα από την δραστηριότητα στην οποία μετέχει. Από την ημέρα που εμφανίστηκε ο άνθρωπος στον πλανήτη, με φόβο και δέος ασχολήθηκε με την παρατήρηση των διαφόρων φαινομένων που επηρέαζαν με κάθε τρόπο την ζωή του. Μετά από αιώνες άρχισε να αντιλαμβάνεται, να γνωρίζει, να ερμηνεύει και να εκμεταλλεύεται προς όφελος του αυτά τα φαινόμενα. Στην συνέχεια και πάρα πολλούς αιώνες αργότερα, εκτός από τον ορατό κόσμο (μακρόκοσμο), ο άνθρωπος ασχολήθηκε και με τον αόρατο κόσμο (μικρόκοσμο). Έναν κόσμο, του οποίου ενώ έβλεπε τα αποτελέσματα δεν μπορούσε να αντιληφθεί τα αίτια αυτών των αποτελεσμάτων. Μέσα στους αιώνες, έγιναν μικρές και μεγάλες επιστημονικές ανακαλύψεις, από πολλούς ανθρώπους που το όνομα τους θα μείνει για πάντα ζωντανό στην ιστορία. Τα ονόματα μερικών διάσημων εφευρετών και επιστημόνων, μάθαμε στα μαθητικά μας θρανία. Τα ονόματα αυτά αυξήθηκαν βέβαια, στις μετέπειτα σπουδές μας. Όταν ασχοληθήκαμε με την κατάδυση, μερικά από αυτά τα ονόματα τα συναντήσαμε ξανά στα μαθήματα που κάναμε στα καταδυτικά σχολεία. Αλήθεια, ποιός δύτης σήμερα δεν ξέρει τον Νόμο του Boyle, του Charles, του Henry, του Dalton. Ποιός δεν ξέρει βασικές έννοιες της Φυσικής και της Χημείας, δεν γνωρίζει τις μορφές της Ύλης. Ποιός δεν ξέρει, το Άζωτο, το Οξυγόνο, το Διοξείδιο του Άνθρακα. Γνωρίζουμε αρκετούς επιστήμονες. Ξέρουμε τους Νόμους και τις Αρχές που φέρουν το όνομά τους. Γνωρίζουμε πώς και γιατί μας επηρεάζουν αυτά που ανακάλυψαν. Αλλά ποιοί ήταν αλήθεια αυτοί οι επιστήμονες; Τι ήταν πραγματικά; Τι πέρασαν και πώς έφτασαν στα αποτελέσματα που έγιναν αιτία να τους γνωρίζουμε σήμερα; Υπάρχει κάτι που γνωρίζουμε αλλά δεν ξέρουμε ποιός το ανακάλυψε; Το άρθρο, ασχολείται περιληπτικά με μερικούς επιστήμονες των οποίων οι εργασίες έχουν σχέση και με την κατάδυση.

Κοράλλια, τα μυστικά θαλασσινά περιβόλια

Κοράλλια, τα μυστικά θαλασσινά περιβόλια

Κείμενο, Μιχάλης Βενιός
Φωτογραφία, Κώστας Λαδάς

Η θάλασσα με την μπουνάτσα της, με την άμπωτη και την πλημμυρίδα της, με τα τεράστια κύματά της, ανέκαθεν ασκούσε μεγάλη επιρροή στον άνθρωπο. Στο πέρασμα των αιώνων ο άνθρωπος απέκτησε τις γνώσεις που χρειαζόταν για να την καταλάβει, να συνυπάρξει μαζί της, αλλά και να την εκμεταλλευτεί. Όμως η θάλασσα συνεχίζει ακόμη και σήμερα να του κρατάει μυστικά. Είτε βρίσκεται κάπου πάνω στην απέραντη επιφάνειας της είτε κάπου μέσα στο αβυσσαλέο εσωτερικό της, αυτή θα συνεχίζει να τον φοβίζει να τον γοητεύει, να τον ηρεμεί, να τον εμπνέει.

Το κοράλλι και ο άνθρωπος

Ο άνθρωπος, ανέκαθεν πίστευε ότι ορισμένα αντικείμενα και υλικά έκρυβαν μαγικές δυνάμεις και πως ορισμένοι από τους όμοιούς του μπορούσαν να τις χρησιμοποιούν. Μέσα από το πέρασμα των αιώνων, το κοράλλι χρησιμοποιήθηκε σαν αφροδισιακό, σαν εργαλείο μαντικής και σαν φυλακτό εναντίον των κακών επιρροών. Κομμάτια από κοράλλια βρέθηκαν σε τάφους ηλικίας 30.000 ετών.  Οι Σουμέριοι πριν από 6.000 χρόνια χρησιμοποιούσαν τα κοράλλια σαν βασιλικά κοσμήματα. Στα παζάρια της Ασίας, πριν από 5.000 χρόνια, το χρησιμοποιούσαν σαν νόμισμα στις συναλλαγές τους. Στη φυσική του μορφή, το βρίσκουν οι αρχαιολόγοι στις Μυκήνες, σε διακοσμητικά κεραμικά ηλικίας 4.500 ετών. Στην Περσία πριν από 2.700 χρόνια του απέδιδαν μαγικές δυνάμεις. Πρώτοι οι Έλληνες, Θεόφραστος και Διοσκουρίδης, θεώρησαν ότι το κοράλλι δεν είναι ορυκτό αλλά κάτι άλλο που δεν μπορούσαν να προσδιορίσουν. Ο Ιταλός Φερράντε Ιμπαράτο, το 1599 δήλωσε ότι το κοράλλι είναι φυτό. Ο Ιταλός βοτανολόγος Μαρσίλι και ο Γάλλος Ραμούρ, το 1706 το κατέταξαν ανάμεσα στα λουλούδια. Ωστόσο, ένας αλχημιστής και αστρολόγος, ο Φίλλιπο Φιέλια που ζούσε στην Νάπολι της Ιταλίας τον 17ον αιώνα, απέδειξε ότι το κοράλλι δεν ήταν ούτε πέτρα, ούτε φυτό ήταν ένα ζώο. Κανείς δεν δέχτηκε αυτές τις αποδείξεις ως πραγματικές και τον γελοιοποίησαν. Ένας Γάλλος ιατρός, ο Αντρέ Πισσονέλ, το 1723 μετά από πειράματα με θαλασσινό νερό, ανήγγειλε ότι μελέτησε ένα κομάτι κοράλλι και ανακάλυψε ότι ήταν μία αποικία μικρών ζώων. Οπως και ο Φιέλα, έτσι και ο Πισσονέλ, γελοιοποιήθηκε και θεωρήθηκε τρελός. Μόλις το 1864, ο Γάλλος Ενρί Λακάζ Ντουτιέ, έγραψε το βιβλίο "Η Φυσική Ιστορία του Κοραλλιού", ένα ολοκληρωμένο κείμενο για τα κοράλλια το οποίο έγινε αποδεκτό από όλους. Σήμερα παρόλο που οι επιστήμονες γνωρίζουν πολύ περισσότερα για τα κοράλλια, είναι γνωστό ότι έχουν ακόμα πολλά να μάθουν.