Κοράλλια, τα μυστικά θαλασσινά περιβόλια
Κείμενο, Μιχάλης Βενιός
Φωτογραφία, Κώστας Λαδάς
Η θάλασσα με την μπουνάτσα της, με την άμπωτη και την πλημμυρίδα της, με τα τεράστια κύματά της, ανέκαθεν ασκούσε μεγάλη επιρροή στον άνθρωπο. Στο πέρασμα των αιώνων ο άνθρωπος απέκτησε τις γνώσεις που χρειαζόταν για να την καταλάβει, να συνυπάρξει μαζί της, αλλά και να την εκμεταλλευτεί. Όμως η θάλασσα συνεχίζει ακόμη και σήμερα να του κρατάει μυστικά. Είτε βρίσκεται κάπου πάνω στην απέραντη επιφάνειας της είτε κάπου μέσα στο αβυσσαλέο εσωτερικό της, αυτή θα συνεχίζει να τον φοβίζει να τον γοητεύει, να τον ηρεμεί, να τον εμπνέει.
Το κοράλλι και ο άνθρωπος
Ο άνθρωπος, ανέκαθεν πίστευε ότι ορισμένα αντικείμενα και υλικά έκρυβαν μαγικές δυνάμεις και πως ορισμένοι από τους όμοιούς του μπορούσαν να τις χρησιμοποιούν. Μέσα από το πέρασμα των αιώνων, το κοράλλι χρησιμοποιήθηκε σαν αφροδισιακό, σαν εργαλείο μαντικής και σαν φυλακτό εναντίον των κακών επιρροών. Κομμάτια από κοράλλια βρέθηκαν σε τάφους ηλικίας 30.000 ετών. Οι Σουμέριοι πριν από 6.000 χρόνια χρησιμοποιούσαν τα κοράλλια σαν βασιλικά κοσμήματα. Στα παζάρια της Ασίας, πριν από 5.000 χρόνια, το χρησιμοποιούσαν σαν νόμισμα στις συναλλαγές τους. Στη φυσική του μορφή, το βρίσκουν οι αρχαιολόγοι στις Μυκήνες, σε διακοσμητικά κεραμικά ηλικίας 4.500 ετών. Στην Περσία πριν από 2.700 χρόνια του απέδιδαν μαγικές δυνάμεις. Πρώτοι οι Έλληνες, Θεόφραστος και Διοσκουρίδης, θεώρησαν ότι το κοράλλι δεν είναι ορυκτό αλλά κάτι άλλο που δεν μπορούσαν να προσδιορίσουν. Ο Ιταλός Φερράντε Ιμπαράτο, το 1599 δήλωσε ότι το κοράλλι είναι φυτό. Ο Ιταλός βοτανολόγος Μαρσίλι και ο Γάλλος Ραμούρ, το 1706 το κατέταξαν ανάμεσα στα λουλούδια. Ωστόσο, ένας αλχημιστής και αστρολόγος, ο Φίλλιπο Φιέλια που ζούσε στην Νάπολι της Ιταλίας τον 17ον αιώνα, απέδειξε ότι το κοράλλι δεν ήταν ούτε πέτρα, ούτε φυτό ήταν ένα ζώο. Κανείς δεν δέχτηκε αυτές τις αποδείξεις ως πραγματικές και τον γελοιοποίησαν. Ένας Γάλλος ιατρός, ο Αντρέ Πισσονέλ, το 1723 μετά από πειράματα με θαλασσινό νερό, ανήγγειλε ότι μελέτησε ένα κομάτι κοράλλι και ανακάλυψε ότι ήταν μία αποικία μικρών ζώων. Οπως και ο Φιέλα, έτσι και ο Πισσονέλ, γελοιοποιήθηκε και θεωρήθηκε τρελός. Μόλις το 1864, ο Γάλλος Ενρί Λακάζ Ντουτιέ, έγραψε το βιβλίο "Η Φυσική Ιστορία του Κοραλλιού", ένα ολοκληρωμένο κείμενο για τα κοράλλια το οποίο έγινε αποδεκτό από όλους. Σήμερα παρόλο που οι επιστήμονες γνωρίζουν πολύ περισσότερα για τα κοράλλια, είναι γνωστό ότι έχουν ακόμα πολλά να μάθουν.
Γενική προσέγγιση
Οι κοραλλιογενείς ύφαλοι έχουν δημιουργηθεί από εκατομμύρια μικροσκοπικά ζώα και φυτά. Αυτό που φαίνεται ότι μοιάζει με συμπαγή ανθρώπινο εγκέφαλο, είναι στην πραγματικότητα μια αποικία εκατομμυρίων πλασμάτων. Κάθε μικροσκοπικός φαινομενικά ανεξάρτητος πολύποδας, ο οποίος παίρνει νερό και θρεπτικές ουσίες και βγάζει ανθρακικό ασβέστιο, συμμετέχει στον σχηματισμό μιας κατασκευής η οποία είναι μοναδική για το κάθε είδος κοραλλιού. Όταν είναι ζωντανοί αυτοί οι μικροσκοπικοί πολύποδες, χρωματίζουν με πολλά χρώματα το περιβάλλον τους. Όταν πεθάνουν, οι σκελετοί τους συγκολλούνται μεταξύ τους και σχηματίζουν τον ύφαλο. Για να σχηματιστεί ένας ύφαλος πάχους μερικών μέτρων πρέπει να περάσουν αρκετές χιλιάδες χρόνια. Η επιτυχής ανάπτυξη του υφάλου, οφείλεται κυρίως στην δράση μικροσκοπικών μονοκύτταρων φυτών. Τα φυτά αυτά με την επιστημονική ονομασία zooxanthelae, ζούν στο περίβλημα του κυττάρου των πολύποδων και, όπως όλα τα άλλα φυτά, χρησιμοποιούν το φώς του ηλίου, το διοξείδιο του άνθρακα και θρεπτικές; ουσίες για να τραφούν και να μεγαλώσουν. Το διοξείδιο του άνθρακα το απορροφούν από τον πολύποδα και τις θρεπτικές ουσίες από το νερό που τα περιβάλλει. Μετά, με την σειρά τους, μέρος υπό τις θρεπτικές ουσίες το περνάνε στον πολύποδα. Όταν σχηματίζεται ανθρακικό ασβέστιο από τους πολύποδες, απελευθερώνεται διοξείδιο του άνθρακα το οποίο χρησιμοποιούν τα zooxanthellae. Με την χρησιμοποίηση του διοξειδίου του άνθρακα, πιστεύεται ότι προάγεται η ανάπτυξη όλο και περισσότερου ανθρακικού ασβεστίου. Ωστόσο τα πράγματα δεν είναι πάντα έτσι, για παράδειγμα οι πολύποδες του κοραλλιού Tubastrea, τρέφονται χωρίς την βοήθεια κάποιων φυτών. Αρπάζουν με τα απλωμένα μικροσκοπικά πλοκάμια τους, περαστικά ζωοπλαγκτόν,διαδικασία που γίνεται μόνο την νύχτα.
Σχηματισμοί υφάλων
Οι τρείς πιο συνηθισμένοι σχηματισμοί κοραλλιογενών υφάλων, είναι οι περιθωριακοί ύφαλοι, τα φράγματα και οι ατόλες Η παρακάτω θεωρία δεν εξηγεί όλους τούς σχηματισμούς υφάλων αλλά είναι γενικώς αποδεκτή για αυτούς τους τρεις τύπους. Οι περιθωριακοί ύφαλοι, σχηματίζονται κοντά στις ακτές, πάνω σε βραχώδεις ακτογραμμές ή γύρω από ηφαίστεια τα οποία προοδευτικά βυθίζονται στην θάλασσα. Καθώς βυθίζεται τo ηφαίστειο και μεγαλώνει ο ύφαλος, σχηματίζεται ένα κανάλι ανάμεσα τους και δημιουργείται το φράγμα. Όταν το ηφαίστειο βυθιστεί τελείως, σχηματίζεται ένας δακτυλοειδής ύφαλος γύρω από μία λιμνοθάλασσα και δημιουργείται έτσι η ατόλη
Τα κοράλλια και το περιβάλλον τους
Κοράλλια υπάρχουν στον Ατλαντικό, στον Ινδικό και στον Ειρηνικό ωκεανό. Τα είδη κοραλλιών που βρίσκονται στις περιοχές που καλύπτει ο Ατλαντικός ωκεανός, δεν υπάρχουν στις περιοχές του Ινδικού και του Ειρηνικού ωκεανού. Όπως και τα είδη που υπάρχουν στις περιοχές που καλύπτει ο Ινδικός και ο Ειρηνικός ωκεανός, δεν υπάρχουν στις περιοχές του Ατλαντικού. Ωστόσο ένας μεγάλος αριθμός κοραλλιών και των δύο ευρυτέρων περιοχών, έχουν εμφανή σχέση μεταξύ τους, γεγονός που δείχνει να υπάρχει ανάμεσα τους κάποια συγγένεια. Το αποδεικνύουν τα απολιθώματα που έχουν βρεθεί και μελετηθεί με ιδιαίτερη σχολαστικότητα. Αυτό το γεγονός στηρίζει την γενικά αποδεκτή θεωρία ότι κάποτε υπήρχε ένας μόνο ωκεανός. Τα κοράλλια, δεν μπορούν να επιβιώσουν σε σχετικά ψυχρό περιβάλλον, και τα ρεύματα που ρέουν γύρω από τις νότιες ακτές, στα ακρωτήρια της Αμερικανικής και Αφρικανικής ηπείρου, δεν επιτρέπουν την μετάβαση από τον ένα ωκεανό στον άλλον. Αυτό το φυσικό εμπόδιο που εμποδίζει την μετανάστευση, ανάγκασε τα κοράλλια του Ατλαντικού, του Ινδικού και του Ειρηνικού ωκεανού, να αναπτυχθούν σε διαφορετικές ποικιλίες. Τα κοράλλια αναπτύσσονται εκεί που το ηλιακό φώς διατηρεί το περιβάλλον σε σχετικά σταθερή θερμοκρασία. Για να αναπτυχθούν σωστά, η θερμοκρασία αυτή πρέπει να είναι γύρω στους 20 βαθμούς Κελσίου, να υπάρχει πολύ οξυγόνο και αρκετή τροφή. Αυτές οι συνθήκες, βρίσκονται μεταξύ του Τροπικού του Καρκίνου και του Τροπικού του Αιγόκερω, σε βάθη που αρχίζουν από 60 εκατοστά έως τα 40 μέτρα. Στα κοράλλια δεν αρέσει το πολύ αλμυρό νερό, που είναι πολύ ζεστό ή πολύ κρύο. Δεν τους αρέσει να καλύπτονται από λάσπη ή να βρέχονται από γλυκό νερό, και δεν αναπτύσσονται σε μεγάλα βάθη, εκεί δηλαδή που το φως είναι αμυδρό. Ένας ύφαλος περιλαμβάνει ένα μεγάλο αριθμό διαφορετικών κοραλλιών, συχνά με διαφορετικούς χρωματισμούς και σχήματα, και σε ότι αφορά στην ποικιλία των μορφών ζωής που φιλοξενούν, είναι το αντίστοιχο των τροπικών δασών. Υπάρχουν εκατοντάδες διαφορετικά καβούρια, ψάρια, γαρίδες, αχινοί, αστερίες, μαλάκια, σπόγγοι, ανεμώνες, σκουλήκια που καταλαμβάνουν διαφορετικές περιοχές του υφάλου. Διαφορετικά κοράλλια, άρα και διαφορετικές μορφές ζωής που ευδοκιμούν ανάλογα με το βάθος και την κινητικότητα του νερού. Τα κοράλλια δεν αναπτύσσονται καλά κοντά στις αμμώδεις ακτές, και αυτό γιατί υπάρχει αρκετή λάσπη, αλλά και γιατί συχνά βρίσκονται εκτεθειμένα στον ήλιο και στον αέρα, όταν τα νερά κατεβαίνουν με την άμπωτη. Λίγο πιο μέσα, εκεί που τα κύματα δεν έχουν μεγάλη κινητικότητα, κοράλλια με κοντά κλαδιά αναπτύσσονται στο άπλετο φως του ήλιου Λίγο ακόμα πιο βαθιά, κοράλλια πλατιά, απλώνονται σαν πλάκες, προσπαθώντας να εκμεταλλευτούν όσο μπορούν καλύτερα το αδύναμο φως. Τα κοράλλια μεγαλώνουν με διαφορετικό ρυθμό ανάλογα με τη θέση που καταλαμβάνουν στον ύφαλο. Αυτά που έχουν τη μορφή κλαδιών, μεγαλώνουν σχετικά γρήγορα, σε σύγκριση με αυτά που είναι συμπαγή. Τα τελευταία, προστατεύονται από αυτά που έχουν την μορφή κλαδιών, απλώνοντας νήματα προς το μέρος τους. Τα νήματα καλύπτουν τα κλαδιά, απορροφούν και χωνεύουν τον ιστό τους, αποτρέποντας έτσι την υπερβολική τους ανάπτυξη.
Ένα ενδεικτικό μέγεθος
Στην Αυστραλία, υπάρχει το μεγαλύτερο σύστημα κοραλλιών, με τις περισσότερες μορφές θαλάσσιας ζωής στον πλανήτη. Αυτό το σύστημα είναι ο γνωστός ύφαλος Great Barrier Reef. Βρίσκεται στις βορειοανατολικές ακτές της Αυστραλιανής ηπείρου, έχει μήκος δύο χιλιάδες χιλιόμετρα και επιφάνεια τριακόσιες πενήντα χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα. Είναι ένας λαβύρινθος, ο οποίος αποτελείται περίπου από δύο χιλιάδες εννιακόσιους μεμονωμένους υφάλους, με επιφάνεια που κυμαίνεται από κάτι λιγότερο από ένα στρέμμα, έως εκατό τετραγωνικά χιλιόμετρα. Έχουν αναγνωριστεί τριακόσια πενήντα διαφορετικά κοράλλια βραχώδους τύπου, στα οποίο ζούν, έξι είδη χελωνών, χίλια πεντακόσια διαφορετικά είδη ψαριών, ενώ στην ευρύτερη περιοχή του συστήματος, ζούνε διακόσια σαράντα είδη πτηνών.
Οι ζώνες
Μία περιοχή με κοράλλια διαιρείται σε ζώνες, με ιδιαίτερες συνθήκες διαβίωσης και διαφορετικές ομάδες θαλάσσιας ζωής. Η πιο ρηχή ζώνη είναι η Dίploria - Montastraea - Porites, που καταλαμβάνει βάθος μέχρι και 36 μέτρα. Αυτή είναι η ζώνη του κοραλλιογενούς υφάλου που παρουσιάζει την μεγαλύτερη ποικιλία. Μία περιοχή που είναι εξαιρετικά προσιτή στους αυτοδύτες και στους ερευνητές. Εδώ κυριαρχούν τα Montastraea annullarίs, συμπαγή κοράλλια τα οποία σχηματίζουν λόφους που όπως είναι φυσικό, τραβάνε αμέσως την προσοχή. Η πλειονότητα των ασπόνδυλων και των ψαριών, βρίσκεται σε αυτήν την ζώνη. Συνήθως, εδώ βρίσκονται κοράλλια με κλαδιά, με βεντάλιες, με μαστίγια. Αμέσως μετά, μεταξύ 38 και 44 μέτρων, στην άκρη των κυρίων υφάλων βρίσκονται τα Madracis mirabilis, μεγάλες συγκεντρώσεις κοραλλιών με κοντά κλαδάκια, αυτή η ζώνη ονομάζεται Madracis. Περιφερειακά των ποικιλόμορφων υφάλων, υπάρχουν κάποιες περιορισμένες περιοχές που είναι σχεδόν καλυμμένες με φύκια, και σχηματίζουν μια ζώνη άλγης με φύλλα. Βαθύτερα βρίσκεται η ζώνη Stephanocoenia Mίllepora. Η ποικιλία της ζωής είναι μικρότερη και το βάθος της ζώνης φτάνει τα 52 μέτρα. Εδώ τα κοράλλια που δημιουργούν τον ύφαλο μπορεί να είναι αρκετά. Ανάμεσά τους είναι, το ερυθρωπό άστρο Stephanocoenia michelinί, το κοράλλι φωτιά Milleropa, το σπηλαιώδες Montastraea cavemosa, το κοράλλι εγκέφαλος με τη βαθιά χάραξη Cοlρορhγllία, το κοράλλι λάχανο Agaricia, και το μεγάλο κοράλλι - λειχήνας Scolγmia. Σε αυτή την περιοχή, ένα μικρό φυτό με σκληρό φλοιό κυριαρχεί και ενσωματώνεται πάνω στον βράχο από νεκρά κοράλλια. Σε αυτή τη ζώνη, λίγα πράγματα είναι απόλυτα γνωστά για ολόκληρη τη συλλογή οργανισμών. Ωστόσο ο πληθυσμός των ψαριών παρουσιάζει μικρότερη ποικιλία από αυτόν που υπάρχει στις πιο ρηχές ζώνες. Ο μαύρος αχινός Diademia antillarum, τρέφεται με κοράλλια και ζει και στις δύο τελευταίες ζώνες. Όταν υπάρχει μεγάλος αριθμός τέτοιων αχινών, ο κίνδυνος φθοράς είναι σημαντικός. Η επόμενη ζώνη είναι η ζώνη άλγης και σπόγγων η οποία φτάνει σε βάθος έως, και 80 μέτρα. Η άλγη των κοραλλιών, η οποία δημιουργεί σφαιροειδείς όγκους καθώς και εξογκώματα πάνω στον κοραλλιογενή βράχο, είναι ο κυρίαρχος ζωντανός οργανισμός σε αυτή την περιοχή. Σε γενικές γραμμές η άλγη, αυτό το μικροσκοπικό φυτό με το σκληρό φλοιό, είναι πιο σημαντική για την δημιουργία του υφάλου από τα ίδια τα κοράλλια, απλά και μόνο από την επιφάνεια που καλύπτει και από τo ανθρακικό ασβέστιο που παράγει και εναποθέτει. Συγκριτικά, σε έναν ύφαλο τα κοράλλια καλύπτουν ένα μικρό κλάσμα της συνολικής επιφανείας του. Μία μεγάλη ποικιλία υπό σπόγγους καταλαμβάνει αυτή τη ζώνη, συνήθως με μια πληθώρα από το είδος Neofibularia nolitangere του σπόγγου που τσιμπάει. Ψάρια και κινούμενα ασπόνδυλα, κολυμπάνε και σέρνονται στον κορμό του, που θυμίζει χωνί. Από τα 52 μέτρα έως τα 90 υπάρχει η μεταβατική ζώνη. Εδώ βρίσκονται σχηματισμοί από δημιουργήματα που θυμίζουν μαστίγια και ελατήρια. Εδώ, ανακατεύονται πλάσματα που παρουσιάζουν στοιχεία από την ζωή σε ζώνες πιο ρηχές, μαζί με πλάσματα που ζούνε βαθύτερα. Για αυτό τον λόγο, ονομάζεται και μεταβατική ζώνη.
Η μορφή του βυθού, συνήθως μετά από τα 95 μέτρα, αρχίζει να μεταβάλλεται και προοδευτικά αλλάζει από το βραχώδες περιβάλλον, σε εκείνο της μαλακής άμμου και της σφιχτής λάσπης. Σε μερικά σημεία, υπάρχουν διάσπαρτα, τα απομεινάρια ενός παλαιότερου κόσμου. Αυτός είναι ο χώρος που αποκαλείται «οι πνιγμένοι κοραλλιογενείς ύφαλοι», Εδώ, απουσιάζουν τα μικροσκοπικά φυτά και τα κοράλλια, που δημιουργούν τους υφάλους. Αυτά, είναι τα απομεινάρια των όγκων που κάποτε ήταν κοραλλιογενείς ύφαλοι, λουσμένοι στον ήλιο, γεμάτοι ζωή. Ύφαλοι, μίας περιόδου που υπήρξε πριν από 17.000 χρόνια, πρίν από την τελευταία εποχή των πάγων. Η πιο πάνω περιγραφή, αφορά τον βυθό των νήσων East και West Flower Banks, στον κόλπο του Μεξικού, στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Τα νησιά, βρίσκονται ανάμεσα στις 25 και 30 μοίρες βόρεια και 90 και 95 μοίρες, δυτικά. Σε γενικές γραμμές, αυτή είναι η μέση κατάσταση που επικρατεί στους κοραλλιογενείς υφάλους του Ατλαντικού ωκεανού. Ωστόσο, υπάρχουν και εκείνες οι εξαιρέσεις που ξαφνιάζουν. Στον Ειρηνικό ωκεανό, το κοράλλι Garnet που έχει χρώμα μωβ, βρίσκεται σε βάθος από 400 έως 600 μέτρα, ενώ το κοράλλι Secundum, με χρώμα λευκό, βρίσκεται στα 300 με 400 μέτρα. Μοναδική ίσως προϋπόθεση, για να αναπτυχθούν αυτά τα κοράλλια, είναι να υπάρχουν βράχια και να μην υπάρχει λάσπη
Δεν έχουν περάσει πάρα πολλά χρόνια, από τότε που ανακαλύφθηκε ότι τα κοράλλια, μία φορά τον χρόνο, και συγκεκριμένα την όγδοη ημέρα μετά από την Πανσέληνο του Αυγούστου, ταυτόχρονα όλα μαζί απελευθερώνουν ωάρια και σπέρμα. Στο νότιο ημισφαίριο αυτή η διαδικασία γίνεται την Άνοιξη μετά από την Πανσέληνο τον Μαρτίου. Τότε, ολόκληρος ο ύφαλος γεμίζει με σύννεφα από πολύ μικρές άσπρες μπίλιες, που κατευθύνονται προς την επιφάνεια. Κατά ομάδες, διάφορα μικρά ψάρια επωφελούνται από την άφθονη τροφή, ακάλεστα, σε ένα οργιαστικό συμπόσιο γονιμοποίησης. Η φύση ωστόσο, έχει προβλέψει και εκατομμύρια ωάρια θα διασωθούν και θα διαιωνίσουν τη ζωή, στον ύφαλο. Μέσα σε τριάντα ημέρες, θα γίνουν όλες εκείνες οι διαδικασίες, ώστε τα ωάρια γονιμοποιημένα από το σπέρμα, να σπάσουν και από μέσα τους να εμφανιστούν οι νύμφες. Για να δημιουργήσουν καινούργιες αποικίες, οι νύμφες παρασυρμένες από τα ρεύματα, θα ταξιδεύουν μέσα στην θάλασσα, μέχρι να βρούν κάποια προεξοχή για να προσκολληθούν σε αυτήν Εκεί, γίνεται και η οριστική αλλαγή, όπου η νύμφη μεταμορφώνεται σε μικροσκοπικό ερμαφρόδιτο πολύποδα. Με το πέρασμα του χρόνου, οι πολύποδες θα αυξηθούν και θα δημιουργήσουν μία κοινωνία, την κοινωνία που γνωρίζουμε σαν τον κοραλλιογενή ύφαλο.
Η εκμετάλλευση
Δεν υπάρχουν στοιχεία, τα οποία να προσδιορίζουν με ακρίβεια την εποχή που ο άνθρωπος άρχισε να μαζεύει τα κοράλλια με σκοπό το κέρδος. Είναι γνωστό ωστόσο, ότι οι αρχαίοι 'Ελληνες και οι Ρωμαίοι, μάζευαν τα κοράλλια με μία τεχνική που μοιάζει με αυτή της τράτας. Η περιοχή της Ευρωπαϊκής Μεσογείου, είχε μεγάλες εκτάσεις με κοράλλια. Η Σαρδηνία, η Κορσική, η Έλβα οι ακτές της Γαλλίας, ο κόλπος της Νάπολης, η Σικελία, οι ακτές της Τυνησίας, η Μαγιόρκα, είναι περιοχές που ψάχτηκαν πολύ. Υπάρχουν αναφορές για εντατική εκμετάλλευση των κοραλλιών από τους Γάλλους και τους Ιταλούς τον 6ο μετά Χριστό αιώνα. Όμως, η μεγάλη άνθηση αυτής της δραστηριότητας, αρχίζει τον 18ο αιώνα. Αρχικά, το μάζεμα του κοραλλιού γινόταν από ξύλινες βάρκες οι οποίες αντικαταστάθηκαν από ξύλινα καΐκια, που με την σειρά τους αντικαταστάθηκαν από μεταλλικά σκάφη. Με την πρόοδο της τεχνολογίας, προστέθηκαν στο στόλο και ειδικά επανδρωμένα και εξοπλισμένα υποβρύχια. Τα υποβρύχια αυτά που εμφανίστηκαν στις αρχές του 70, αρχικά χρησιμοποιήθηκαν για τον εντοπισμό των κοραλλιών αλλά στην συνέχεια χρησιμοποιήθηκαν και για το μάζεμα τους. Από τις αρχές του 80, άρχισαν να τα χρησιμοποιούν και για να εκτιμήσουν τις ζημιές οι οποίες είχαν προκληθεί στους κοραλλιογενείς υφάλους. Τις ζημιές, προκαλούσαν οι μέθοδοι που χρησιμοποιούσαν για να μαζέψουν κοράλλια, τα αλιευτικά πλοιάρια, τα καΐκια και οι βάρκες. Πρίν από αυτήν την εξέλιξη, τo 1954, εμφανίζεται μία νέα πρακτική. Η αυτόνομη υποβρύχια αναπνευστική συσκευή είναι γεγονός. Οι Γάλλοι πρώτα, στην συνέχεια οι Ιταλοί και μετά οι Ισπανοί, χρησιμοποιούν μπουκάλες για να μαζεύουν κοράλλια. Ωστόσο, γνώσεις για την νόσο των δυτών δεν υπάρχουν και τα αποτελέσματα, είναι παραπάνω από δυσάρεστα. Οι δύτες, πάνε όσο γίνεται πιο βαθιά και παραμένουν στον βυθό, όσο πιο πολύ μπορούν. Από την πώληση των κοραλλιών τo κέδρος είναι μεγάλο. Το ίδιο μεγάλος όμως είναι και ο ανταγωνισμός και πολύ γρήγορα τα θύματα, άρχισαν να εμφανίζονται το ένα μετά το άλλο. Είκοσι χρόνια αργότερα και μετά από πάρα πολλά ατυχήματα, εμφανίζονται σαν σωτηρία τα μικτά αέρια. Οι επαγγελματίες κοραλλάδες της Ιταλίας αλλά και της Γαλλίας, τo 1974 άρχισαν να χρησιμοποιούν για τις βαθιές καταδύσεις τους, μίγματα Ηλίου και Οξυγόνου, το Ηelίοχ. Οι επαγγελματίες αυτών των χωρών, για να μπορούν να έχουν μεγαλύτερο κέρδος από την εκμετάλλευση των κοραλλιών, και για να είναι μπροστά από τον ανταγωνισμό, χρησιμοποίησαν την τεχνολογία που αναπτύχθηκε για τους δύτες της πετρελαϊκής βιομηχανίας. Την περιοχή της λεκάνης της Μεσογείου, την εκμεταλλευόντουσαν οι Γάλλοι, οι Ιταλοί, οι 'Έλληνες, οι Πορτογάλοι, οι Ισπανοί, οι Αλγερινοί, οι Μαροκινοί και οι Τυνήσιοι. Την ίδια δράση, είχαν αναπτύξει στην περιοχή του Ειρηνικού ωκεανού, οι Κινέζοι, οι Γιαπωνέζοι και οι Ταϊβανοί.
Ό επισκέπτης των κοραλλιογενών υφάλων, θα ανακαλύψει ένα καταπληκτικό υποβρύχιο κόσμο γεμάτο ζωή, εξωτικά σχήματα και μια τεράστια ποικιλία χρωμάτων. Τα κοράλλια είναι λεπτεπίλεπτες και εύθραυστες κατασκευές, οι οποίες αποτελούνται από εκατομμύρια ξεχωριστά ζώα, που ονομάζονται πολύποδες. Αυτά τα ζώα, μεγαλώνουν και αναπτύσσονται αργά. Ορισμένα είδη, χρειάζονται αρκετά χρόνια, για να μεγαλώσουν μόλις μερικά εκατοστά. Ο ζωντανός κοραλλιογενής ύφαλος, είναι το πιο πολύπλοκο θαλάσσιο οικοσύστημα στον κόσμο. Ένα αλληλοεξαρτώμενο καταφύγιο, για εκατοντάδας ψάρια, συμπαγή και μαλακά κοράλλια, σπόγγους, μέδουσες, ανεμώνες, σκουλήκια, σαλιγκάρια, καβούρια, αστακούς, σαλάχια, χελώνες και άλλα θαλάσσια όντα. Τα κοράλλια, παρά την στιβαρή και σκληροτράχηλη εμφάνιση, είναι ευάλωτα σε ένα μεγάλο αριθμό απειλών. Μία άγκυρα, όταν πέφτει πάνω τους, μπορεί μέσα σε λίγα λεπτά, να καταστρέψει ένα τμήμα του ύφαλου, που χρειάστηκε χρόνια για να μεγαλώσει. Δίχτυα και πετονιές που σέρνονται επάνω τους μπορούν πανεύκολα να τα σπάσουν. Τα κοράλλια είναι και παραμένουν υγιή, όσο υγιές είναι και το νερό γύρω τους. Απόβλητα από τις ανθρώπινες δραστηριότητες, χύνονται καθημερινά στην θάλασσα και υποβιβάζουν την ποιότητα του νερού, επιτρέποντας έτσι, σύν τοις άλλοις, την ανεξέλεγκτη ανάπτυξη άλγης που με την σειρά της, ελαττώνει το οξυγόνο και το φως. Οι ασθένειες, η μία μετά την άλλη, επιτίθενται στα κοράλλια και η καταστροφή είναι αναπόφευκτη. Οι αυτοδύτες που έχουν το προνόμιο να καταδύονται σε κοραλλιογενείς υφάλους, πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, γιατί και τo ελάχιστο άγγιγμα, τα καταστρέφει. Πρέπει να έχουν απόλυτο έλεγχο της πλευστότητας τους και να προσπαθούν να μην μιμούνται την άγκυρα πέφτοντας με όλο τους το βάρος πάνω στον ύφαλο. Οι αυτοδύτες αλλά και αυτοί που χρησιμοποιούν μάσκα και αναπνευστήρα, πρέπει να είναι προσεκτικοί με τα πέδιλά τους, γιατί τα πέδιλα είναι άλλος ένας εχθρός του κοραλλιογενούς υφάλου. Πέρα από τους φυσικούς τους εχθρούς, ανάμεσά στους οποίους είναι οι καταιγίδες, ο αστερίας Acantaster planci, ορισμένοι αχινοί κλπ., τα κοράλλια δεν θα έπρεπε ποτέ να κινδυνεύουν από το «μοναδικό ον» που διαθέτει νοημοσύνη πάνω σ' αυτόν τον πλανήτη.
Βιβλιογραφία
Για όσους θα ήθελαν να μάθουν περισσότερα για τα κοράλλια, ανάμεσα σε πολλά άλλα βιβλία προτείνονται και τα παρακάτω:
Harvest of the Sea, by Bardach John, Alle & Unwin, London
The Sea Around Us, by Carson Rachel, Oxford University Press, Ν.Υ.
The Living Sea, by Cousteau J. Υ. and J. Dugan, Harper & Row Ν.Υ.
Marine Biology, by Frίedrich Η., University of Washington Press
An Introduction to the Marine Environment, by Weyl Peter Κ. John Wίley, Ν.Υ.
Oceanography, by Gίlbert L. Voss, Golden Press Ν.Υ.
